دستورات چهارگانه پیامبر اکرم صل الله علیه و آله: در خصوص کمک به دیگران

1- کمک مالی

2- کمک بدنی

3- کمک فکری

4- کمک زبانی

توضیح در ادامه بخوانید...

اسباب ورود به بهشت در چیست؟

چه وسایلى انسان را در راه رسیدن به این کانون موهبت الهى کمک مى کنند.
امام صادق(ع) فرمود: مردی خدمت رسول خدا(ص) رسید، حضرت فرمود:« ُ أَ لَا أَدُلُّکَ عَلَى أَمْرٍ یُدْخِلُکَ اللَّهُ بِهِ الْجَنَّةَ قَالَ بَلَى یَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ أَنِلْ مِمَّا أَنَالَکَ اللَّهُ‏ قَالَ فَإِنْ کُنْتُ أَحْوَجَ مِمَّنْ أُنِیلُهُ قَالَ فَانْصُرِ الْمَظْلُومَ‏ قَالَ وَ إِنْ کُنْتُ أَضْعَفَ مِمَّنْ أَنْصُرُهُ قَالَ فَاصْنَعْ لِلْأَخْرَقِ‏ یَعْنِی أَشِرْ عَلَیْهِ‏ قَالَ فَإِنْ کُنْتُ أَخْرَقَ مِمَّنْ أَصْنَعُ لَهُ قَالَ فَأَصْمِتْ لِسَانَکَ إِلَّا مِنْ خَیْرٍ أَ مَا یَسُرُّکَ أَنْ تَکُونَ فِیکَ خَصْلَةٌ مِنْ هَذِهِ الْخِصَالِ تَجُرُّکَ إِلَى الْجَنَّةِ؛ آیا تو را راهنمایی کنم به کاری که خداوند به واسطه انجام دادن آن، تو را داخل بهشت کند؟ عرض کرد: بله ای فرستاده خدا! فرمود: از آنچه خداوند به تو بخشیده، انفاق کن. عرض کرد: اگر خود محتاج تر از آن نیازمند باشم، چه کنم؟ فرمود: به یاری مظلوم بشتاب. عرض کرد: اگر من از مظلوم ناتوان تر باشم، چه کنم؟ فرمود: به مظلوم کمک فکری کن و مشاوره بده. عرض کرد: اگر من نیاز بیشتری به کمک فکری مظلوم داشته باشم، چه کنم؟ فرمود: زبانت را جز به سخنان خیر باز مکن. اگر وجود یکی از خصلت های چهارگانه مذکور تو را به سوی بهشت هدایت نماید، سبب خوشحالی تو نمی شود؟»1

نکات جالب توجهی در روایت مذکور به چشم می خورد که به صورت کوتاه به آن می پردازیم:

الف) تشویق به پرسش:
معمولا مردم از پیامبر(ص) و دیگر رهبران دینی در مورد مسایل مختلف نکاتی می پرسند؛ و اگر مردم سوالی نمی کردند، پیامبر آنها را به سوال تشویق می کرد؛ چرا که آن حضرت از دردهای آن ها آگاه بود؛ لذا آنها را به سؤال وادار می کرد تا در قالب سؤال و جواب آنان را متوجه دردها و نحوه درمان آن بکند.

ب) انفاق از آنچه خدا داده
برخی از مردم خیال می کنند واقعا مالک چیزهایی هستند که در اختیار دارند و تصور می کنند که همه آنچه را دارند، برای استفاده خود آنهاست.
جمله اول روایت خط بطلانی بر هر دو خیال است؛ لذا رسول خدا(ص) می فرماید:« از آنچه خداوند در اختیارت قرار داده، به نیازمندان کمک کن.» یعنی تو امانت داری بیش نیستی؛ سعی کن در امانت خیانت نکنی و آن را به صاحبانش برسانی.

ج) کمک به نیازمندان؛ گذرگاه عارفان
کمک به مردم جهت رفع نیازهای مادی آنها، جایگاه بسیار مهمی از دیدگاه اسلام دارد؛ تا آنجا که اگر طالبان سیر و سلوک و عرفان این مرحله را پشت سر نگذارند، به کمال نمی رسند. سالکان عرفان معتقدند که کمک به فقرا و نیازمندان قلب و روح انسان را روشن کرده، موجب قرب الی الله می شود. لذا کمک به نیازمندان در این روایت برات و مجوز بهشت شمرده شده است.

د) خدمت به خلق راه رسیدن به خالق
دستورات چهارگانه پیامبر اکرم(ص) در این حدیث، همه در خصوص کمک به دیگران است: کمک مالی، کمک بدنی، کمک فکری و کمک زبانی؛ و این مطلب گویای اهمیت فوق العاده کمک به خلق است. پیامبر(ص) نمی فرماید برای رفتن به بهشت نماز شب بخوان، زیارت عاشورا بخوان، دعوای توسل بخوان؛ زیرا اینها هر چند مهم و لازم است، اما به تنهایی برای رسیدن به بهشت کافی نیست، بلکه علاوه بر آن، کمک به دیگران لازم و ضروری است.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1. کلینی،کافی،جلد2،ص114،انتشارات اسلامیه تهران