مأمون عباسی از امام ابوالحسن الرضا علیه السلام پرسید:

یَا أَبَا الْحَسَنِ أَخْبِرْنِی عَنْ جَدِّکَ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ بِأَیِّ وَجْهٍ‏ هُوَ قَسِیمُ الْجَنَّةِ وَ النَّار؟

این که شما می‌گویید: «علیٌ قسیمُ الجنّة و النّار؛ علی تقسیم‌کننده بهشت و جهنم است یعنی چه؟

امام رضا علیه السلام به او فرمود: مگر این روایت را خود شما نقل نمی‌کنید که عبدالله بن عباس، جد شما از رسول خدا صل الله علیه و آله نقل کرده است: «حُبُّ عَلِیٍّ إِیمَانٌ وَ بُغْضُهُ کُفْر» حب علی ایمان و بغض علی کفر است.

آیا این حدیث از نظر شما صحیح است؟ گفت:‌ بله. فرمود: وقتی بنا شد حبّ و بغض علی علیه السلام ملاک بهشتی و جهنمی شدن باشد، پس صحیح است که بگویی: علی تقسیم‌کننده بهشت و جهنم است. مأمون از این جواب خوشحال شد و گفت: لَا أَبْقَانِیَ اللَّهُ بَعْدَکَ یَا أَبَا الْحَسَنِ خدا مرا بعد از تو زنده نگه ندارد، (یعنی خدا آن روزی را نیاورد که من باشم و تو نباشی) أَشْهَدُ أَنَّکَ وَارِثُ عِلْمِ رَسُولِ اللَّه‏ صل الله علیه و آله من شهادت می‌دهم که وارث علم پیامبر تو هستی.

بعد، وقتی امام از مجلس مأمون بیرون آمد، ابوالصّلت هروی، که خدمت امام بود، عرض کرد: آقا، چه جواب خوبی به مأمون دادی. فرمود: من به قدر فهم او جواب دادم؛ حقیقت مطلب از این بالاتر است؛ پدرم از آباء کرامش از امیرالمؤمنین علیه السلام‌ نقل کرده که فرموده است، رسول خدا صل الله علیه و آله به من فرمود:

یَاعَلِیُ‏أَنْتَ‏قَسِیمُ‏الْجَنَّةِوَالنَّارِیَوْمَ‏الْقِیَامَةِتَقُولُ‏لِلنَّارِهَذَالِی‏وَهَذَالَک‏

 ای علی، تو تقسیم‌کننده بهشت و جهنم هستی در روز قیامت، به جهنم می‌گویی این از آن من و این از آن توست.

یعنی،‌ در روز قیامت، جهنم مطیع فرمان علی علیه السلام است و طعمه خود را که کافران و منافقان هستند، از دست علی علیه السلام می‌گیرد و به فرمان او، آنها را در کام خود فرو می‌کشد و به دوستان علی علیه السلام جرأت نزدیک شدن ندارد، مگر این که باز به فرمان علی علیه السلام برخی از گنهکاران شیعه نیاز به گوشمالی موقت داشته باشند.

منبع: بحار الأنوار (ط - بیروت) / ج‏39 / 194 / باب 84