وَ إِذْ نَجَّیْناکُمْ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ یَسُومُونَکُمْ سُوءَ الْعَذابِ یُذَبِّحُونَ أَبْناءَکُمْ وَ یَسْتَحْیُونَ نِساءَکُمْ وَ فِی ذلِکُمْ بَلاءٌ مِنْ رَبِّکُمْ عَظِیمٌ (سوره البقرة/49)

و (نیز به خاطر بیاورید) آن زمان که شما را از چنگال فرعونیان رهایى بخشیدیم که همواره شما را به شدیدترین وجهى آزار مى‏دادند: پسران شما را سر مى‏بریدند و زنان شما را (براى کنیزى) زنده نگه میداشتند و در این، آزمایش سختى از طرف پروردگار براى شما بود.

نعمت آزادى

قرآن در این آیه به یکى دیگر از نعمتهاى بزرگى که به قوم بنى اسرائیل ارزانى داشته اشاره مى‏کند و آن نعمت آزادى از چنگال ستمکاران است که از بزرگترین نعمتهاى خدا است.

با چشم خود مى‏دیدند که پسران بى‏گناهشان را سر مى‏برند، و از سوى دیگر دخترانشان را به کنیزى مى‏بردند، و از این گذشته خودشان نیز دائما تحت شکنجه بودند، بردگان و خدمتگزاران و کارگران قبطیان و دار و دسته فرعون محسوب مى‏شدند.

روز نجات بنى اسرائیل از چنگال فرعونیان یک روز مهم تاریخى بود که قرآن کرارا روى آن تکیه کرده است «1».

بردگى دختران در آن روز و امروز

قرآن زنده گذاردن دختران و سر بریدن پسران بنى اسرائیل را عذاب مى‏خواند، و آزادى از این شکنجه را نعمت خویش مى‏شمارد.

گویا مى‏خواهد هشدار دهد که انسانها بایست سعى کنند آزادى صحیح خویش را بهر قیمت که هست بدست آورند و حفظ نمایند.

چنان که على ع به این مطلب در گفتار خود اشاره مى‏فرماید:" الموت فى حیاتکم مقهورین و الحیاة فى موتکم قاهرین" (نهج البلاغه خطبه 51) زنده بودن و زیردست بودن براى شما مرگ است، و مرگ براى شما در راه بدست آوردن آزادى زندگى است.

ولى دنیاى امروز با گذشته این فرق را دارد که در آن زمان فرعون با استبداد مخصوص خود پسران و مردان را از جمعیت مخالفش مى‏گرفت، و دختران آنها را آزاد مى‏گذارد، ولى در دنیاى امروز تحت عناوین دیگرى روح مردانگى در افراد کشته مى‏شود و دختران به اسارت شهوات افراد آلوده در مى‏آیند.

اما چرا فرعون تصمیم به قتل پسران بنى اسرائیل و زنده گذاردن دختران آنها گرفت؟ بعضى از مفسران منشا این جنایت را خوابى مى‏دانند که فرعون دید پاسخ صحیحتر آن را در ذیل آیه 4 سوره قصص خواهید خواند، و خواهید دانست که سبب کشتار فرزندان بنى اسرائیل تنها آن خواب نبوده است بلکه وحشت فرعونیان از نیرومند شدن بنى اسرائیل و به دست گرفتن حکومت، به این موضوع کمک کرده است.